37 χρόνια από τη Μεταπολίτευση...

Συμπληρώθηκαν 37 χρόνια από εκείνον  τον ιστορικό Ιούλιο του 1974, τότε που η Χούντα κατέρρεε κάτω απʼ την εθνική και διεθνή κατακραυγή για την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.

Είχε προηγηθεί η περίοδος Ιωαννίδη, κατά τη διάρκεια της οποίας μεθοδεύτηκαν οι προετοιμασίες για τη διενέργεια του πραξικοπήματος στην Κύπρο εναντίον του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Οι   ραγελαφικές ενέργειες στις οποίες προέβη η Χούντα των Αθηνών αποτέλεσαν την πρόφαση που έψαχναν οι Τούρκοι για να εισβάλουν στο νησί.

Μετά από τις δραματικές εξελίξεις που ακολούθησαν και αφού είχε φθάσει η Ελλάδα στα πρόθυρα του πολέμου με την Τουρκία, οι πολιτικές δυνάμεις του τόπου, τόσο οι προερχόμενες απʼ την Ένωση Κέντρου, όσο και οι προερχόμενες απʼ την Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση, αποφάσισαν να πάρουν στα χέρια τους την εξουσία, κρίνοντας πως αν δε ληφθούν γρήγορα δραστικές αποφάσεις, οι συνέπειες θα είναι απρόβλεπτες.
Ο Πρωθυπουργός του Ιωαννίδη Αδαμάντιος Ανδρουτσόπουλος, είχε κυριολεκτικά εξαφανιστεί, ενώ οι πολιτικοί απέσπασαν τη διαβεβαίωση του δικτάτορα πως ο Στρατός δε θα εμποδίσει τις πολιτικές δυνάμεις να επιτελέσουν το έργο τους.
Το απόγευμα της 23ης Ιουλίου 1974, ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Στρατηγός Φαίδωνας Γκιζίκης κάλεσε στο γραφείο του, τους πιο επιφανείς πολιτικούς των δυο παρατάξεων για να αναζητηθεί το καταλληλότερο πρόσωπο που θα αναλάμβανετη διακυβέρνηση της χώρας, το οποίο έπρεπε νʼ αντιμετωπίσει άμεσα και την Κυπριακή κρίση. Η αρχική πρόταση των πολιτικών περιελάμβανε την προσπάθεια επίτευξης συμφωνίας μεταξύ του Γεωργίου Μαύρου και του Παναγιώτη Κανελλόπουλου, προκειμένου να σχηματίσουν Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας.

Μετά, όμως, από παρέμβαση του Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα, άρχισε να συζητείται και το όνομα του πρώην Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή, που παρέμενε αυτοεξόριστος στο Παρίσι απʼ το 1963, ύστερα απʼ τη διαφωνία που είχε με το βασιλιά Παύλο. Πράγματι, μετά από πιέσεις του Ε. Αβέρωφ και τη σύμφωνη γνώμη και των άλλων πολιτικών, ο Φαίδων Γκιζίκης κάλεσε προσωπικά στο τηλέφωνο τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και του ζήτησε να έλθει στην Ελλάδα και να σχηματίσει

άμεσα νέα Εθνική Κυβέρνηση.

Ο Κων. Καραμανλής, αφού έλαβε τις απαραίτητες εγγυήσεις που έκρινε αναγκαίες για την απρόσκοπτη τέλεση του έργου του, αποφάσισε να επανέλθει στην Ελλάδα.
Στις 2.05 τη νύχτα, της 23ης προς την 24η Ιουλίου 1974, το προσωπικό αεροπλάνο του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας Βαλερί Ζισκάρ ντʼ Εστέν, που μετέφερε στην Ελλάδα τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, προσγειώνεται στο αεροδρόμιο του Ελληνικού.
Πατώντας τα πόδια του στην Ελλάδα, ύστερα από 11 χρόνια, απηύθυνε στον ελληνικό λαό τον ακόλουθο χαιρετισμό: «Είμαι ευτυχισμένος που επιστρέφω εις την πατρίδα. Ήλθα δια να συμβάλω με όσας δυνάμεις διαθέτω στην αποκατάστασιν της ομαλότητος και της Δημοκρατίας [...] Είμαι βέβαιος ότι όλαι αι εθνικές δυνάμεις του τόπου θα καταστήσουν το όραμα της αναγεννήσεως της Ελλάδος

πραγματικότητα». 

Στις 3.10΄ ο Κ. Καραμανλής φθάνει στο γραφείο του Στρατηγού Γκιζίκη στη Βουλή και με την παρουσία του συνεχίζεται η σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών. Κατά τη διάρκειά της, ο πρώην Πρωθυπουργός δήλωσε πως δεν μπορούσε να ορκιστεί αμέσως Πρωθυπουργός, προτού ενημερωθεί εκτενώς για την πολιτική κατάσταση της χώρας. Όμως, μετά από πίεση του Γκιζίκη και των άλλων στρατιωτικών που πήραν μέρος στη σύσκεψη, οι οποίοι του επισήμαναν τους κινδύνους που ελλοχεύουν λόγω της παρατεταμένης πολιτικής κρίσης, ο Καραμανλής δέχθηκε να ορκιστεί μόνος ως Πρωθυπουργός, χωρίς Κυβέρνηση.
Έτσι, στις 4.15΄ το πρωί της 24ης Ιουλίου 1974, ο Κ. Καραμανλής ορκίζεται Πρωθυπουργός απʼ τον τότε Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Σεραφείμ, ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας Στρατηγού Φαίδωνος Γκιζίκη. Στο σημείο αυτό είναι σκόπιμο να επισημανθεί πως ο Στρατηγός Γκιζίκης συνέβαλε ειλικρινώς με όλες του τις δυνάμεις στην αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα. Ήταν ο μοναδικός αξιωματούχος της Χούντας που βοήθησε έμπρακτα στην παράδοση της εξουσίας στους πολιτικούς, ενώ αποτέλεσε το ισχυρότερο εμπόδιο που συνάντησαν φιλοχουντικοί αξιωματικοί

στην προσπάθειά τους να απομακρύνουν τον Κ. Καραμανλή απʼ τη εξουσία, σχεδιάζοντας ακόμα και τη δολοφονία του.