Η κρίση της Ευρώπης δεν είναι πλέον ευρωπαϊκή. Έχει μετατραπεί σε κάτι που μπορεί να ρουφήξει ολόκληρη τη παγκόσμια οικονομία. Και εξαιτίας του μεγέθους της, δεν αφορά μόνο σε τράπεζες, αλλά και σε κυβερνήσεις.
Το πραγματικό πρόβλημα είναι η Ιταλία, και όχι η Ελλάδα. Η Ελλάδα είναι μικρή χώρα, και αντιστοιχεί μόλις στο 2% του συνολικού ΑΕΠ της ΕΕ. Η Ιταλία όμως ανήκει στη G-7. Το ιταλικό χρέος είναι €1.9 τρισεκατομμύρια, ή αλλιώς 120% της οικονομίας της, και μεγαλύτερο από όλο μαζί το χρέος της Ελλάδας, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, και της Ιρλανδίας. Τα ιταλικά ομόλογα πωλούνται κατά 4% περισσότερο από τα αντίστοιχα γερμανικά, κάτι που είναι άνευ προηγουμένου για την ευρωζώνη. Η Ιταλία είναι πολύ μεγάλη για να καταρρεύσει, αλλά και πολύ μεγάλη για να σωθεί.
Κάποιοι μιλάνε για τα ευρωομόλογα, με τα οποία η Γερμανία θα μπορούσε να εγγυηθεί τα χρέη των αδύναμων χωρών. Ο γερμανικός λαός έχει αντιρρήσεις. Το ίδιο και η κυβέρνηση του. Το ανώτατο δικαστήριο της Γερμανίας έκρινε ότι τα ευρωομόλογα μπορεί να είναι και αντισυνταγματικά. Αν όντως κυκλοφορήσουν τα ευρωομόλογα, η Ελλάδα, η Ιταλία, και άλλες χώρες, θα πάψουν να έχουν κίνητρο να επιβάλλουν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, και δανείζονται με γερμανικά επιτόκια. Αυτό όμως δεν το θέλουν οι Γερμανοί.
Μια δημοσιονομική κοινή πολιτική, που θα αποφασίζεται στις Βρυξέλλες, είναι μάλλον απίθανη να γίνει. Καμιά κυβέρνηση δεν θα θελήσει να απεμπολήσει βασικές της λειτουργίες, όπως είναι η φορολόγηση. Κανείς δεν θέλει να δώσει τόση εξουσία στη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, και μάλιστα είναι σχεδόν σίγουρο πως τα διάφορα εθνικά δικαστήρια θα το έκριναν αντισυνταγματικό. Ακόμη όμως και αν ξεπερνιόντουσαν οι όποιες αντιρρήσεις, η όλη διαδικασία θα ήταν ιδιαίτερα χρονοβόρα μέχρι να εφαρμοσθεί.
Όπως έχουν σήμερα τα πράγματα, ούτε η πανίσχυρη οικονομικά Γερμανία δεν έχει τη δύναμη να σώσει την Ιταλία και την Ισπανία. Θα χρειάζονταν τουλάχιστον €600 δισ μέχρι το τέλος του 2012. Ποιος έχει τόσα λεφτά;
Σήμερα, περίπου $10 τρισ σε συναλλαγματικά αποθεματικά κυκλοφορούν στο πλανήτη. Αυτό είναι το χρήμα που χρειάζεται για μια τέτοια περίπτωση. Το ΔΝΤ θα μπορούσε να απευθυνθεί σε αυτούς που το ελέγχουν (Κίνα, Ιαπωνία, Βραζιλία, Σ. Αραβία), και να ζητήσει πίστωση $750 δισ. Στη συνέχεια θα μπορούσε να δανείσει στην Ιταλία και στην Ισπανία, επιμένοντας σε στενή επιτήρηση των οικονομικών μεταρρυθμίσεων, και πληρώνοντας τις δόσεις μόνο εφόσον οι μεταρρυθμίσεις υλοποιούνται. Αυτό θα μπορούσε να καλύψει τις δυο χώρες για δυο χρόνια. Οι όροι του ΔΝΤ θα ήταν τέτοιοι, που θα ανάγκαζαν τις δυο χώρες να μεταρρυθμιστούν, και να ετοιμάσουν συνθήκες ανάπτυξης.
Τι θα κέρδιζαν οι Κινέζοι που θα έβαζαν τα μισά από αυτά τα κεφάλαια δανεισμού; Η Κίνα επενδύει συνάλλαγμα ψάχνοντας για ρευστότητα, ασφάλεια, και κάποιο κέρδος. Ο Κινέζος πρωθυπουργός άφησε να εννοηθεί πρόσφατα πως η χώρα του είναι διατεθειμένη να αυξήσει την αγορά ομολόγων, εφόσον της δοθεί περισσότερη πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά. Αυτή είναι η κλασική κινεζική διπλωματία. Προσεκτική, με εστίαση στα κινεζικά συμφέροντα.
Ήρθε δηλαδή η ώρα για τη Κίνα να επεκτείνει τα συμφέροντά της και να γίνει ένας υπεύθυνος παίκτης στο παγκόσμιο σύστημα. Η παρούσα ευρωπαϊκή κρίση μπορεί πολύ γρήγορα να μετατραπεί σε παγκόσμια, με μεγάλη πιθανότητα για μια δεύτερη παγκόσμια ύφεση. Και κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ επικίνδυνο, αφού οι κυβερνήσεις δεν θα είχαν πλέον στη διάθεσή τους νομισματικά ή δημοσιονομικά εργαλεία. Ακόμη και η Κίνα θα έχανε σε ένα τέτοιο σενάριο, αφού θα σταματούσε η κατανάλωση στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ.
Βέβαια, η Κίνα θα ήθελε ανταλλάγματα για αυτή της τη γενναιοδωρία. Ίσως και κάποιον μεγαλύτερο λόγο στα δρώμενα του ΔΝΤ. Ίσως θα πρέπει επίσης να ξεκαθαριστεί πως η Christine Lagarde θα είναι και ο τελευταίος μη Κινέζος επικεφαλής του ΔΝΤ.
Σε έναν κόσμο γεμάτο χρέη, την ισχύ την κατέχουν οι δανειστές. Μετά τον Α`Π.Π. τα ευρωπαϊκά κράτη πάλευαν με τα χρέη τους, και η Γερμανία υπέφερε από τις αποζημιώσεις που θα έπρεπε να πληρώσει. Η μόνη χώρα που μπορούσε να παράσχει πίστωση ήταν οι ΗΠΑ. Με το να προσφέρει δάνεια και βοήθεια στην Ευρώπη, η Αμερική κατάφερε να μπει στο κλαμπ των ισχυρών, και στην συνέχεια να κυριαρχήσει ως ο ισχυρότερος παγκόσμιος παίκτης.
Σήμερα, η ίδια ευκαιρία δίνεται στη Κίνα.
Washington Post
Απόδοση:S.A.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου